INWOKACJA DO PATAŃDŻALEGO
Inwokacja, którą recytujemy przed rozpoczęciem praktyki jogi przedstawia formę i dzieła jednego z największych mędrców w historii Indii - Patańdżalego. (...)
yogena cittasya padena vaćam malam śarirasya ća vaidyakena yopakarottam pravaram muninam patańjalim pranjaliranato’smi abahu puruszakaram śankha ćakrasi dharinam sahasra śirasam śvetam pranamami patanjalim Złóżmy pokłon najszlachetniejszemu z mędrców Patańdżalemu, który obdarzył nas jogą dla spokoju i świętości umysłu, gramatyką dla jasności i czystości mowy oraz medycyną dla doskonałego zdrowia. Oddajmy cześć Patańdżalemu, wcieleniu Adiśeszy, którego górna część ciała ma kształt człowieczy, dzierżącemu w dłoniach czakrę i konchę, z głową ukoronowaną tysiącgłową kobrą. Tłum. Konrad Kocot Kiedy przyjrzycie się posągowi Mędrca Patańdżalego zobaczycie trzy i pół spirali poniżej pępka. Trzy spirale symbolizują dźwięk AUM (pranava) – mistyczny symbol Boga jako Tego, który tworzy, podtrzymuje i niszczy. Symbolizuje Go jako wszechobecnego, wszechmocnego i wszechwiedzącego. AUM składa się z trzech liter A, U, M z półksiężycem i kropką. Trzy pełne spirale symbolizują litery, a pół spirali – półksiężyc. Przedstawiają one także trzy guny: sattva, rajas i tamas oraz stan poza nimi. Mędrzec Patańdżali zwraca naszą uwagę na trzy rodzaje uciążliwości, a mianowicie: adhyatmika, adhibhautika i adhidaivika, które należy przezwyciężyć postępując ścieżką jogi. Trzy spirale symbolizują także, że jest on mistrzem jogi, gramatyki i Ajurwedy. Pół spirali oznacza osiągnięcie stanu kaivalyi. Koncha w jego lewej ręce oznacza stan uważności i gotowości, aby stawić czoła przeszkodom, które nieuchronnie pojawiają się na ścieżce jogi. W dawnych czasach zadęcie w konchę było sygnałem ostrzegawczym przed nieszczęściem lub katastrofą – tak jak współcześnie używa się syren. Koncha jest również symbolem jnany (mądrości). Dysk (cakra) w prawej dłoni symbolizuje przezwyciężenie niewiedzy poprzez najwyższe wysiłki. Jest także symbolem opieki. Miecz trzymany poniżej pasa oznacza odcięcie ego, dumy i odczuwania „ja” – co jest główną przeszkodą przesłaniającą istotę prawdziwego bytu. Jest to miecz wiedzy (jnana), przezwyciężający niewiedzę. Kaptur nad głową jest oznaką ochrony ze strony Adiśesy – władcy wężów. Praktykujący nieustannie pozostaje pod jego opieką, pod warunkiem, że poddaje się Najwyższemu Bogu, co jest symbolizowane przez złożone ręce w geście namaskara (atmanjali mudra). Patańdżali symbolizuje swym kapturem opiekę, którą nas otacza, pod warunkiem, że mieczem jogi zniszczymy zło ukryte wewnątrz nas, oczyszczając się praktyką jogi. Tysiącgłowa kobra (sahasra sirasam śvetam) znacza, że Patańdżali prowadzi nas na tysiące sposobów, ukazując nam liczne metody praktyki i techniki, aby odkryć Duszę wewnątrz nas. Posąg Patańdżalego ukazuje go jako pół-człowieka i pół-węża. Ludzka forma oznacza indywidualność człowieka, jako że jest on obdarzony inteligencją, aby poprzez własne wysiłki osiągnąć cel. Forma węża symbolizuje ruch i ciągłość praktyki, której nie można zakończyć przed osiągnięciem celu. Patańdżali uczy nas, abyśmy poruszali się ścieżką jogi jak wąż – zdecydowanie, cicho i szybko, aby być tivrasamvegin najbardziej gorliwym uczniem.
MANTRA OM
OM (także AUM) jest najświętszą sylabą hinduizmu, a także w buddyzmie tybetańskim.
Postrzegana jest jako dźwięk powstania Wszechświata. Zgłoskę OM uważano za złożoną z 3 elementów (A + U + M), przy czym ową triadę interpretowano na najróżniejsze sposoby np. jako symbol trzech światów: nieba, ziemi i przestworu pośredniego; trzech bóstw tworzących oraz reprezentowanych przez nie faz istnienia kosmosu: powstawania (Brahman), trwania (Wisznu) i zagłady (Shiva); trzech Wed: Rygzuedy, Jadźurwedy i Athanuawedy itd. Sylaba ta stanowi symbol hinduizmu. AUM w sanskrycie znaczy „kłaniam się, zgadzam się, akceptuję”. Akceptuję me nieśmiertelne przeznaczenie. Akceptuję rację mego istnienia. Akceptuję moją odpowiedzialność bycia. Akceptuję składniki mej rzeczywistości. Akceptuję Płomień jako Boga we mnie. Om to sylaba będąca najważniejszą mantrą; pierwotny dźwięk. Z reguły wymawia się ją samą. Na niej opierają się liczne mantry, np. Om namah shiwaya, mantra współczucia Om mani padme hum. Ich wibracje mają wywoływać określone zmiany energetyczne u człowieka. Także wtedy, gdy recytujący nie zna sanskrytu i nie rozumie sensu słów. Rozróżniamy cztery fazy, stopnie dźwięku OM. Na trzy pierwsze składają się litery A-U-M, a czwartą jest ich echo. Litera A – symbolizuje początek, przejawienie oraz rozwój. Reprezentuje grube, gęste ciało i stan jawy. Litera U – odpowiada trwaniu. Reprezentuje subtelne ciało i stan snu z marzeniami sennymi. Litera M – symbolizuje rozpad, zamieranie i inwolucję. Reprezentuje ciało przyczynowe oraz stan głębokiego snu, śmierci i inne stany nieświadomości. Jest to ogólny opis liter A-U-M, który można dowolnie rozwijać. Najistotniejsze znaczenie OM było, jest i będzie zawsze poza światem nazw i określeń, poza dziedziną języka, gdyż skończone nigdy nie obejmie nieskończoności. Toteż nie może być innych opisów, jak tylko symboliczne. Mantrę OM wypowiadamy układając język i gardło do wymówienia aaa.., natomiast usta do wymówienia uuu.., dzięki czemu powstaje dźwięk ooo… Powoli zamykamy usta i kończymy wibrację wymawiając mmm… Przejście między poszczególnymi fazami jest płynne, dźwięk jest jednakowo intensywny i wysoki. W skupieniu obserwujemy, jak przy zmianie dźwięku wibracje postępują z dołu do góry: dół i środek płuc (aaa..), szyja (uuu..) i głowa (mmm..).